DIVERSEN
In de loop der jaren heb ik een groot aantal artikelen geschreven over
heel verschillende onderwerpen. Hieronder kunt u de links vinden. De
lijst begint met Bijbelse onderwerpen, daarna een aantal
geloofsthema's, en tenslotte verschillende persoonlijke verhalen.
Dubbel: In de Bijbel
worden alle belangrijke
dingen ten minste dubbel gezegd. Alle belangrijke verhalen worden ten
minste tweemaal verteld. Alle belangrijke onderwerpen worden van ten
minste twee kanten belicht. Dat zegt iets over de aard van de Bijbel:
Gods Woord in gesprek met zichzelf.
Het bijbelboek Prediker:
In het seizoen
1997/1998 hield ik een bijbelkring over het boek Prediker. In het
seizoen 2007/2008 heb ik mij opnieuw met Prediker bezig gehouden, in
het kader van het themajaar SAMEN van onze gemeente. Daarvoor las ik
het interessante boek van AART
SCHIPPERS: Het boek De Prediker.
Het bijbelboek Jeremia: In
de lijdenstijd van
2006 stonden gedeelten uit het bijbelboek Jeremia op het leesrooster
van Kind op Zondag. Reden om me wat in dit bijbelboek te verdiepen.
Het bijbelboek Openbaring:
Het boek
Openbaring blijft ons fascineren. Daarom schreef ik een korte inleiding
over de aard van dit bijbelboek en over de relatie tussen het boek
Openbaring en de geschiedenis. Geboeid las ik het boek van Truus Kuijper-Maan: Wat zeggen de
visioenen in de Openbaring van Johannes? In Openbaring 12
vertelt Johannes over zijn visioen van de vrouw en de draak. Dat vraagt
om een korte uitleg over de duivel.
Bij mijn studie van het boek Openbaring gebruikte ik onder meer de
uitleg van A.P. van Schaik: De
Openbaring van Johannes.
Deuterocanonieke boeken: Na
het
verschijnen van de Nieuwe Bijbel Vertaling (2004) is mij verschillende
keren de vraag gesteld: wat zijn nu precies deuterocanonieke boeken?
Wanneer is Jezus jarig?
De christenheid viert de geboorte van Jezus op 25 (en 26) december.
Maar op welke datum zou Jezus nu werkelijk geboren zijn?
Wie goed doet, goed ontmoet. Een Bijbelse en troostrijke waarheid.
Gestorven voor onze
zonden: Dat
Jezus is gestorven voor onze zonden, is voor veel christenen het hart
van het christelijk geloof - anderen hebben er vragern bij of moeite
mee.
De verschijning van
de opgestane Heer aan Petrus: Wat is er bekend over de
verschijning van Jezus na Zijn opstanding aan Petrus? Niet veel, maar
genoeg stof voor een artikel.
Wanneer is Jezus ten hemel
gevaren? Veertig
dagen na Pasen vieren we Hemelvaartsdag. Een artikel van prof. dr. H.J.
de Jonge heeft me ervan overtuigd dat Jezus al op de avond van Pasen
ten hemel is gevaren.
Pinksteren: Pinksteren
is voor veel mensen
een schimmig feest. Terwijl het juist een heel fijn en praktisch feest
mag zijn! Een korte Pinkstertekst vindt u hier.
Barth in Der Römerbrief over de Joden. Hoe schrijft Karl Barth in zijn beroemde boek Der Römerbrief over Israël en het Joodse volk? De vraag blijkt zich te
verschuiven naar: hoe Barth in dit boek niet schrijft over Israël en
het Joodse volk.
Een maand ethiek: Van 6
juni tot en met 5 juli
2013 studeer ik in het kader van de verplichte permanente educatie voor
predikanten een maand ethiek. Ik houd daarover een dagboek bij.
Teksten van The Messiah:
The Messiah van
Händel heeft me gefascineerd vanaf mijn tienertijd. Vanwege de
aansprekende muziek én vanwege de collage van de teksten.
Bij
die teksten hieronder enkele kanttekeningen. Niet van een musicoloog,
maar van een dominee.
De Bijbel over de kerkdienst: Voor
veel
mensen staat de kerkdienst centraal in hun geloof en in het kerkelijke
leven. Maar wat zegt de bijbel over de kerkdienst?
Barth over de
kerkdienst: Karl Barth wordt wel beschouwd als de grootste
theoloog van de twintigste eeuw. Hoe moet volgens hem een kerkdienst
eruit zien?
Bestaat God? Ds. Klaas Hendrikse haalde in 2007 het nieuws met zijn boek Geloven in een God die niet bestaat. Prof. Frits de Lange schreef in Trouw van 11 juni 2016 een artikel: En God sprak: Ik besta niet. Voor mij aanleiding om onder woorden te brengen wat ik
zelf geloof over het bestaan van God.
Is God een persoon? Die vraag wordt me af en toe gesteld.
Evenals de vraag: Komen alle godsdiensten op het zelfde neer? Vaak met een verondersteld positief antwoord: alle godsdiensten komen toch eigenlijk op het zelfde neer?
Augustinus tot God:
In
tegenstellingen aanbidt Augustinus Gods heerlijke en heilige geheim:
hoger, breder en dieper dan veel modieuze theologie (vrijzinnig of
evangelicaal).
Toeval bestaat (niet)?
Voor veel rechtzinnige christenen (en moslims) is het duidelijk: toeval
bestaat niet, alles wordt door God bestuurd. Toch komen we allerlei
vormen van toeval tegen, in het dagelijkse leven en in de wetenschap.
Heeft de Bijbel iets te zeggen over "het toeval"?
Van Ruler heeft gezegd ... : Prof.
A.A. van Ruler (1908-1970) was één van de
markantste
Nederlandse theologen uit de twintigste eeuw. Zijn gedachten hebben mij
diepgaand beïnvloed. Van Ruler kon het ook markant zeggen.
Veel
van zijn uitspraken zijn gevleugeld. Van Ruler heeft gezegd ... Maar
wat zei hij precies, en in welk verband? Naar een bepaalde uitspraak
zoek je je een ongeluk. Daarom heb ik een aantal van zijn boeken
doorgebladerd. Markante uitspraken heb ik genoteerd en vervolgens
geordend.
Rond 1944: wedergeboorte - doop - verbond:
In 1944 scheurden de Gereformeerde Kerken in Nederland, een
kerkscheuring waarvan we nu zeggen: dit had nooit mogen gebeuren, zeker
niet in de laatste jaar van de Duitse bezetting. Bij deze kerkscheuring
spelen allerlei heel verschillende factoren een rol. In leerstellig
opzicht was er verschil van mening over doop, wedergeboorte en verbond.
Ik probeer enkele lijnen te trekken.
Vijftig jaar na De Ramp: Op 1
februari 2003 was
het vijftig jaar geleden dat de Watersnoodramp zuid-west Nederland
trof. Kerkinactie verzocht mij voor kerkdiensten op zondag 2 februari
2003 een preekschets te schrijven.
Liederen: In de loop der
jaren schreef ik
een aantal liederen bij verschillende bijbelgedeelten en gelegenheden.
Ze zijn vrij beschikbaar voor gebruik. Bij mijn berijming van de Tien Geboden schreef ik
een korte toelichting. Ik schreef ook een berijming van de Zeven Geboden, de zogenaamde Noachitische geboden.
Meditatie over het Onze Vader: Het Onze
Vader kunnen we bidden met de woorden die we vinden in Mattheus 6 (of
korter in Lucas 11). Zo doen we het dikwijls in de kerkdienst op
zondagmorgen of misschien thuis aan het begin van de maaltijd. We
kunnen ook meer mediterend bidden, elke regel overwegend. Zelf bid ik
het Onze Vader elke morgen. Daarmee geloof ik, net als de Witte Koningin uit Through the Looking Glass van Lewis Carroll, 's morgens al vóór het ontbijt zes onmogelijke dingen.
Heer van hemel en aarde:
Een
gebed vóór de maaltijd, geestelijk verwant met
het hierna
genoemde dankgebed ná de maaltijd Mensenlievend God.
Mensenlievend God:
Een dankgebed na
de maaltijd dat in deze streken veel werd gebruikt. Iemand vroeg mij
naar de tekst. Ik deed navraag in onze gemeente. Allerlei reacties
kwamen binnen. Met hulp van verschillende kanten vond ik de herkomst
van dit gebed.
Op weg naar 2020: In
onze
kerkelijke gemeente (Protestantse gemeente te Goes) zijn we bezig met
een bezinning over onze toekomst. Hoe kerk zijn op weg naar 2020?
Daarvoor schreef ik een persoonlijke bijdrage.
Pastoraat: Wat bedoelen we met "pastoraat"? waarom doen we aan "pastoraat"? waarom willen we wat we willen?
Bij de jubilea van collega Aarnoud Jobsen:
Op 30 oktober 2023 is Aarnoud 40 jaar predikant. Hij is ook al 40 jaar
een drijvende kracht achter de Cursus Theologische Verdieping in Goes.
Bovendien verscheen vorig jaar (2022) het tweede deel van zijn grote
Ezechiël-commentaar. In dit stukje een paar persoonlijke
herinneringen aan Aarnoud en eigen herinneringen die ik deel met
Aarnoud.
Vergeving: In het
pastoraat krijg ik
regelmatig te maken met vragen rond vergeving. Moeten we alles vergeven
wat ons wordt aangedaan? Jezus leert ons immers bidden: vergeef ons
onze schulden ...? Maar dat is vaak makkelijker gezegd dan gedaan.
Eerbied voor het leven:
Regelmatig krijg ik ethische vragen rond leven en dood, bijvoorbeeld:
"Dominee, hoe denkt u over euthanasie? wat vindt u van voltooid leven?"
Over zulke vragen gaat dit artikel.
Na ons leven: Als
predikant krijg ik
regelmatig vragen over de dood. Waar zijn de overledenen? Kunnen ze ons
zien? Zullen wij elkaar terugzien? Dominee: wat vindt u van die
tv-programma's waarin boodschappen van gene zijde worden doorgegeven?
Gaan alle ongelovige mensen voor eeuwig verloren? - Zulke vragen
dwingen me om op een rijtje te zetten wat ik zelf geloof en denk.
Zonder de pretentie dat ik als dominee om het hoekje heb gekeken.
Philemon en Baucis vond ik één van de mooiste verhalen uit mijn middelbare-schooltijd (meer dan 50 jaar geleden). Het staat in de Metamorphosen van de Latijnse dichter Ovidius (Metamorphosen boek 8, regel 618 -
724). Dit heidense verhaal
vertoont verschillende raakpunten met de Bijbel.
Vader: Mijn vader is lang
geleden (17 februari
1971) overleden. Hij was toen 48 en ik 17. Alleen al voor mijzelf vind
ik het waardevol om herinneringen aan hem vast te leggen.
Moeder: Op 3 april 2008
overleed mijn moeder. Ook op mijn website wil ik haar leven herdenken.'
Klazina Damme: Bij mijn
stamboom-onderzoek kwam ik de gegevens tegen van haar veelbewogen leven
(1813-1862), dat zich hier vlak bij Goes heeft afgespeeld.
Goes: Een serie
kaartjes over het ontstaan van de stad Goes. Naar het geweldige boek
van dr. C. Dekker: EEN SCHAMELE
LANDSTEDE.
De Van Dusseldorpstraat: Van 1991 tot 2018 woonde ik in Goes in de toenmalige pastorie aan de Van
Dusseldorpstraat. Reden om mij eens te verdiepen in deze straat.
Windows 10: Microsoft probeert ons allemaal te verleiden tot Windows 10. Mijn eerste ervaringen.
Afscheidsdienst: de tekst van mijn
afscheidsdienst en afscheidspreek (15 juli 2018): omdat ik aan deze dag
warme herinneringen bewaar en omdat ze een samenvatting vormen van mijn
werk als predikant.
De laatste Psalm:
Geïnspireerd door een strip van Casper en Hobbes en door Psalm
150: De laatste Psalm. Eind goed, al goed.